Is een vergrote prostaat gevaarlijk? … en wat kunt u eraan doen?

Wat is een vergrote prostaat (BPH) en hoe vaak komt het voor?

Uw prostaat is een kleine klier ter grootte van een walnoot die zich tussen uw blaas en penis bevindt. De urinebuis (urethra) loopt door uw prostaat om urine uit uw blaas te laten stromen. De belangrijkste functie van de prostaat is het produceren van zaadvloeistof, die uw zaadcellen beschermt en transporteert.

Een vergrote prostaat, medisch bekend als benigne prostaathyperplasie (BPH), is een aandoening waarbij de prostaatklier bij mannen vergroot raakt, vooral bij mannen boven de 50 jaar. Het is zo’n veelvoorkomende aandoening dat ten minste 90% van de mannen een vergrote prostaat zal hebben tegen de tijd dat ze 80 jaar zijn.

In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, is een vergrote prostaat geen indicatie van prostaatkanker. Wel kan het problemen veroorzaken die uw levenskwaliteit aanzienlijk kunnen verminderen. U kunt bijvoorbeeld meer moeite hebben met plassen omdat een vergrote prostaat meer druk op uw blaas uitoefent. Daarnaast kunt u moeite hebben om uw blaas volledig te legen, waardoor u wel 15-20 keer per dag moet plassen. Als BPH onbehandeld blijft, kan het leiden tot ernstige langetermijnschade.

Risicofactoren voor een vergrote prostaat

Naast leeftijd zijn er verschillende andere risicofactoren die kunnen bijdragen aan een vergrote prostaat.

Familiegeschiedenis

Veel aandoeningen worden van generatie op generatie doorgegeven, en BPH is daarop geen uitzondering. Als u directe of verre familieleden kent die gediagnosticeerd zijn met BPH, is de kans groot dat u later ook tot deze groep zult behoren.

Diabetes

Hoge insulinespiegels kunnen prostaatgroei stimuleren, wat verklaart waarom diabetes een belangrijke rol speelt bij het ontwikkelen van BPH.

Insuline is het hormoon dat verantwoordelijk is voor het transporteren van suiker uit voedsel uit de bloedbaan voor energie. Wanneer u diabetes heeft, reageert uw lichaam niet goed op insuline, wat leidt tot verhoogde bloedsuikerspiegels. Bij een overschot aan insuline in uw lichaam produceert uw lever een insuline-achtige groeifactor (IGF-1), waarvan wordt aangenomen dat deze prostaatgroei stimuleert.

Overgewicht

Extra lichaamsgewicht wordt geassocieerd met hogere oestrogeenspiegels, een geslachtshormoon dat bijdraagt aan prostaatgroei. Daarnaast hebben mannen met een sedentaire leefstijl ook een grotere kans op het ontwikkelen van BPH.

Die extra kilo’s beïnvloeden waarschijnlijk meer dan alleen uw prostaat. Onderzoek toont aan dat mannen met meer buikvet een 40% hogere kans hebben op prostaatvergroting.

Oorzaken van een vergrote prostaat

Hoewel de exacte oorzaken van prostaatvergroting niet volledig bekend zijn, komt prostaatvergroting voornamelijk voor bij mannen boven de 50 jaar en soms bij mannen in de veertig. Een van de meest prominente redenen voor prostaatvergroting is de afname van hormoonproductie naarmate mannen ouder worden.

Mannen produceren gedurende hun leven testosteron en kleine hoeveelheden oestrogeen. Naarmate u ouder wordt, neemt actief testosteron af, waardoor er verhoudingsgewijs meer oestrogeen achterblijft. Helaas verhoogt oestrogeen de activiteit van stoffen in uw lichaam die de groei van prostaatcellen bevorderen, wat resulteert in een grotere prostaat.

Een andere theorie richt zich op dihydrotestosteron (DHT), een mannelijk hormoon dat een essentiële rol speelt bij de ontwikkeling en groei van de prostaat. Sommige mannen blijven gedurende hun hele leven DHT produceren en ophopen, ondanks dalende testosteronspiegels in het bloed, wat de groei van prostaatcellen stimuleert naarmate ze ouder worden.

Gezondheidsproblemen gerelateerd aan een vergrote prostaat

In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, verhoogt een vergrote prostaat niet het risico op prostaatkanker. Er zijn echter verschillende complicaties die uw levenskwaliteit ernstig kunnen verminderen, dus het is altijd verstandig om uw prostaat te laten controleren als u niet zeker bent.

Urineretentie

Een van de eerste symptomen van een vergrote prostaat is urineretentie. Dit betekent dat u uw blaas niet volledig kunt legen, ook al voelt u de drang om elke paar minuten naar het toilet te gaan. Bij BPH wordt urineretentie meestal veroorzaakt door verzwakte blaaswanden.

Het is meer dan slechts een klein ongemak – als het onbehandeld blijft, kunt u mogelijk te maken krijgen met andere potentiële en ernstigere gezondheidsproblemen. Aangezien er altijd residuele urine in uw blaas achterblijft, kan uw urinewegen geïnfecteerd raken. De pijn is niet alleen ondraaglijk, maar kan ook leiden tot blaasschade, nierstenen en complicaties bij diabetes.

Blaasstenen

Wanneer uw prostaat vergroot is, oefent deze druk uit op uw blaas, wat de urinestroom van de blaas naar de urinebuis belemmert. Hierdoor blijft een deel van uw urine in de blaas achter en kristalliseert, wat uiteindelijk resulteert in calculi-stenen (blaasstenen). Onbehandelde BPH kan uw symptomen verergeren en infecties, inwendige bloedingen en schade veroorzaken.

Verzwakking van de blaas

Langdurige retentie van urine in de blaas zorgt ervoor dat deze uitrekt en verzwakt. Aangezien de blaas uit spieren bestaat, kan het overbelasten ervan resulteren in verzwakking van de blaaswanden. Hierdoor wordt het moeilijker om uw blaas te legen omdat de spieren niet goed samentrekken.

Risico op nierfalen

Als uw blaas niet volledig geleegd wordt, bouwt zich druk op. Deze druk kan een van uw nieren beschadigen en nierfalen veroorzaken. Een ander probleem als gevolg van urineretentie is een infectie in de blaas die zich kan verspreiden naar uw nieren.

3 Manieren om symptomen van een vergrote prostaat te beheersen

U kunt BPH niet volledig voorkomen omdat het gerelateerd is aan uw leeftijd en genetica. Er zijn echter bepaalde dingen die u kunt doen om de symptomen te beheersen of te verminderen, zodat uw prostaat (en urinewegen) gezond blijven.

Regelmatig bewegen

We weten allemaal hoe belangrijk beweging is voor een gezond leven, en daarom moet het bovenaan uw lijst staan bij het beheersen van BPH-symptomen. Regelmatige lichaamsbeweging versterkt de bekkenbodemspieren, wat helpt bij het plassen en incontinentie. Uw blaasspieren kunnen optimaal functioneren met dagelijkse beweging, wat het risico op urineretentie en urineweginfecties aanzienlijk vermindert.

Uit verschillende onderzoeken is gebleken dat mannen die lichte tot matige of intensieve aerobe activiteiten doen, een lager risico hebben op prostaatvergroting. U hoeft niet eens naar de sportschool te gaan of dagelijks te trainen – een stevige wandeling van 30 minuten per dag kan al gunstig zijn voor het voorkomen van BPH. Bovendien profiteert u ook van de gezondheidsvoordelen die samenhangen met een actieve levensstijl, zoals een betere hartgezondheid en een evenwichtige hormoonproductie.

Volgens een onderzoek in het Urology Journal hebben mannen met meer buikvet een hoger risico op vergroting van de prostaatklier. Hoewel de exacte reden onbekend is, verhoogt lichaamsvet de oestrogeenproductie, wat kan leiden tot een vergrote prostaat. Aangezien regelmatige lichaamsbeweging u kan helpen gewicht te verliezen, draagt het handhaven van een gezonde levensstijl aanzienlijk bij aan het beheersen van BPH.

Een uitgebalanceerd dieet volgen

Naast beweging is het volgen van een gezond, uitgebalanceerd dieet cruciaal bij het verzorgen van uw prostaatgezondheid. Het kan een goed idee zijn om te stoppen met het drinken van cafeïnehoudende dranken zoals thee en koffie, aangezien deze dranken uw drang om te plassen vergroten. Het is ook raadzaam om alcohol te vermijden.

Daarnaast moet u dagelijks ten minste vijf porties fruit en groenten eten en de consumptie van rood vlees beperken. Kies voor gezonde vetten zoals olijfolie, noten en avocado’s. U kunt ook de natriuminname verminderen door voedingsetiketten te lezen en te vergelijken. Probeer langzaam te eten en stop met eten wanneer u vol zit.

Natuurlijke supplementen voor prostaatgezondheid

Als u extra ondersteuning zoekt voor de gezondheid van uw prostaat, kunt u natuurlijke supplementen overwegen. Er zijn verschillende kruidenpreparaten verkrijgbaar die een mix van natuurlijke ingrediënten bevatten die klinisch bewezen zijn om de prostaatgezondheid te bevorderen.

Brandnetel en zaagpalm bijvoorbeeld worden in Europa vaak gebruikt als natuurlijk middel tegen BPH-symptomen. Een supplement dat deze ingrediënten combineert is Prostan Plus, een speciaal ontwikkeld voedingssupplement voor mannen die hun prostaatgezondheid willen ondersteunen. Prostan Plus bevat een zorgvuldig samengestelde mix van plantenextracten waaronder zaagpalmbessen, brandnetel, pompoenpitten en zink – allemaal ingrediënten die bekend staan om hun ondersteunende werking bij prostaatklachten.

Daarnaast bevatten veel natuurlijke prostaatsupplementen ingrediënten die helpen prostaatkanker te voorkomen, zoals broccoli, groene thee, maitake, reishi en shiitake. Bovendien bieden de meeste van deze ingrediënten ook secundaire voordelen, zoals het verlagen van uw cholesterol, het verhogen van vetverbranding en het verbeteren van de cardiovasculaire gezondheid.

Is een vergrote prostaat dodelijk?

Nee, prostaatvergroting is niet zo gevaarlijk als de meeste mannen denken – het is geen ernstig gezondheidsprobleem dat op zichzelf de dood kan veroorzaken. Zoals we al hebben vermeld, is het een natuurlijk proces dat uiteindelijk bij elke man zal optreden.

Hoewel het het risico op prostaatkanker niet verhoogt, kan het wel een groot aantal urineproblemen veroorzaken die leiden tot een ernstig verminderde levenskwaliteit. Hoewel het niet volledig gerelateerd is aan BPH, is erectiestoornissen een andere aandoening die vaak samengaat met BPH.

Gelukkig kan het vrij eenvoudig te beheersen zijn – als u de juiste hulp heeft. Natuurlijke supplementen kunnen een betere prostaatgezondheid bevorderen met een mix van 100% biologische ingrediënten die traditioneel worden gebruikt als natuurlijke remedies voor prostaatvergroting. Daarnaast kunt u ook een actieve levensstijl en gezond dieet handhaven om overtollig lichaamsvet te verminderen dat hormonale disbalans veroorzaakt.

Wanneer moet u een arts raadplegen?

Het is belangrijk om een arts te raadplegen als u een of meer van de volgende symptomen ervaart:

• Frequente aandrang om te plassen, vooral ’s nachts (nycturie)
• Moeite met beginnen met plassen
• Zwakke urinestraal of een straal die start en stopt
• Druppelen na het plassen
• Onvolledig legen van de blaas

Uw arts kan verschillende onderzoeken uitvoeren om de ernst van uw prostaatvergroting te bepalen en een behandelplan op maat te maken.

Behandelingsmogelijkheden voor een vergrote prostaat

Afhankelijk van de ernst van uw symptomen kan uw arts verschillende behandelingen voorstellen:

Medicatie

Er zijn verschillende medicijnen beschikbaar die kunnen helpen de symptomen van BPH te verlichten:

1. Alfablokkers – ontspannen de spieren rond de prostaat en blaashals
2. 5-alfa-reductaseremmers – verkleinen de prostaat door de omzetting van testosteron te blokkeren
3. Fosfodiësterase-5-remmers – verbeteren de urinestroom en verminderen BPH-symptomen

Minimaal invasieve behandelingen

Voor matige tot ernstige symptomen kunnen deze procedures worden overwogen:

• Transurethrale naaldablatie (TUNA)
• Transurethrale microgolftherapie (TUMT)
• Prostaaturethrale lift
• Waterstraaltechnologie (Aquablation)

Chirurgische ingrepen

Bij ernstige symptomen of complicaties kan chirurgie nodig zijn:

• Transurethrale resectie van de prostaat (TURP)
• Eenvoudige prostatectomie
• Laserbehandeling van de prostaat

Veelgestelde vragen over een vergrote prostaat

Kan een vergrote prostaat leiden tot prostaatkanker?

Nee, BPH (goedaardige prostaatvergroting) verhoogt het risico op prostaatkanker niet. Het zijn twee verschillende aandoeningen. Het is echter mogelijk om zowel BPH als prostaatkanker tegelijkertijd te hebben, dus regelmatige controles blijven belangrijk.

Vanaf welke leeftijd moet ik beginnen met prostaatonderzoeken?

Voor mannen met een gemiddeld risico wordt aanbevolen om vanaf 50 jaar regelmatig prostaatonderzoeken te laten doen. Voor mannen met een verhoogd risico (Afro-Caribische achtergrond of familiegeschiedenis) wordt aangeraden om vanaf 45 jaar te beginnen met controles.

Kan seksuele activiteit invloed hebben op een vergrote prostaat?

Regelmatige seksuele activiteit heeft geen negatief effect op een vergrote prostaat. Sommige onderzoeken suggereren zelfs dat regelmatige ejaculatie geassocieerd kan worden met een lager risico op prostaatproblemen.

Kan ik nog sporten met een vergrote prostaat?

Ja, lichaamsbeweging is juist gunstig voor mannen met een vergrote prostaat. Regelmatige, matige lichaamsbeweging kan symptomen verminderen en de algehele gezondheid verbeteren. Vermijd echter activiteiten die langdurig druk uitoefenen op het perineum, zoals fietsen op een hard zadel.

Heeft een vergrote prostaat invloed op vruchtbaarheid?

BPH zelf heeft meestal geen direct effect op vruchtbaarheid. Het kan echter wel invloed hebben op de seksuele functie, zoals ejaculatieproblemen, wat indirect gevolgen kan hebben voor de vruchtbaarheid.

Welke voedingsmiddelen moet ik vermijden met een vergrote prostaat?

Beperk de inname van cafeïne, alcohol, gekruid voedsel en kunstmatige zoetstoffen, aangezien deze de symptomen kunnen verergeren. Vermijd ook grote hoeveelheden vloeistoffen voor het slapengaan om nachtelijk plassen te verminderen.

Zijn er natuurlijke remedies die echt werken tegen BPH?

Bepaalde kruiden zoals zaagpalm (Saw Palmetto), brandnetel en Afrikaanse pruim hebben in sommige studies positieve effecten laten zien bij het verlichten van BPH-symptomen. Overleg echter altijd met uw arts voordat u met kruidensupplementen begint.